નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શન 18 ટકા વધીને રૂ. 19.58 લાખ કરોડ થશે

દેશનું ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શન વધ્યું છે. 31 માર્ચે પૂરા થતા નાણાકીય વર્ષ 2023-34માં નેટ ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શન વાર્ષિક ધોરણે 17.7 ટકા વધીને રૂ. 19.58 કરોડ થયું છે. પાછલા નાણાકીય વર્ષમાં આ રકમ 16.64 લાખ કરોડ રૂપિયા હતી.

નાણા મંત્રાલયે રવિવારે જારી કરેલા એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં નેટ ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શન વાર્ષિક ધોરણે 17.7 ટકા વધીને રૂ.19.58 કરોડ થયું છે. આ રકમ સુધારેલા અંદાજ કરતા ઘણી વધારે છે. મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2023-24 દરમિયાન આવકવેરા અને કોર્પોરેટ ટેક્સ કલેક્શન બજેટ અંદાજ કરતાં રૂ. 1.35 લાખ કરોડ (7.40 ટકા) વધુ અને સુધારેલા અંદાજ કરતાં રૂ.13 હજાર કરોડ વધુ છે. ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શનમાં તેમનો સૌથી મોટો હિસ્સો છે.

સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ (સીબીડીટી)ના ડેટાને ટાંકીને મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં ગ્રોસ ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શન (પ્રોવિઝનલ) 18.48 ટકા વધીને રૂ. 23.37 લાખ કરોડ થયું છે. રિફંડ પછી ચોખ્ખી આવક 17.7 ટકા વધીને રૂ. 19.58 લાખ કરોડ થઈ છે. CBDTએ કહ્યું કે નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં કુલ રૂ. 3.79 લાખ કરોડનું રિફંડ જારી કરવામાં આવ્યું છે. મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, કામચલાઉ ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શન (રિફંડ સિવાય) બજેટ અંદાજ કરતાં 7.40 ટકા અને સુધારેલા અંદાજ કરતાં 0.67 ટકા વધુ છે.

ડેટા અનુસાર, આ સમયગાળા દરમિયાન રિફંડના એડજસ્ટમેન્ટ પહેલા ડાયરેક્ટ ટેક્સનું ગ્રોસ કલેક્શન (કામચલાઉ) રૂ. 23.37 લાખ કરોડ હતું. આ રકમ નાણાકીય વર્ષ 2022-23ના 19.72 લાખ કરોડ રૂપિયાના કુલ સંગ્રહ કરતાં 18.48 ટકા વધુ છે. તે જ સમયે, નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં ગ્રોસ કોર્પોરેટ ટેક્સ કલેક્શન (કામચલાઉ) અગાઉના નાણાકીય વર્ષમાં રૂ. 10 લાખ કરોડની સરખામણીએ 13.06 ટકા વધીને રૂ. 11.32 લાખ કરોડ થયું છે.

CBDT મુજબ, નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં નેટ કોર્પોરેટ ટેક્સ કલેક્શન (કામચલાઉ) રૂ. 9.11 લાખ કરોડ હતું, જે અગાઉના નાણાકીય વર્ષના રૂ. 8.26 લાખ કરોડ કરતાં 10.26 ટકા વધુ છે. તે જ સમયે, આ સમયગાળા દરમિયાન સિક્યોરિટીઝ ટ્રાન્ઝેક્શન ટેક્સ (પ્રોવિઝનલ) સહિત કુલ વ્યક્તિગત આવકવેરાનું કલેક્શન રૂ. 12.01 લાખ કરોડ હતું, જે ગયા નાણાકીય વર્ષમાં રૂ. 9.67 લાખ કરોડના કલેક્શન કરતાં 24.26 ટકા વધુ છે.

આ સમયગાળા દરમિયાન, એસટીટી (પ્રોવિઝનલ) સહિતની ચોખ્ખી વ્યક્તિગત આવકવેરાની વસૂલાત રૂ. 10.44 લાખ કરોડ રહી છે, જે પાછલા નાણાકીય વર્ષના રૂ. 8.33 લાખ કરોડ કરતાં 25.23 ટકા વધુ છે. સીબીડીટીએ જણાવ્યું કે નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં રૂ. 3.79 લાખ કરોડના રિફંડ જારી કરવામાં આવ્યા છે, જે નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં જારી કરાયેલા રૂ. 3.09 લાખ કરોડના રિફંડ કરતાં 22.74 ટકા વધુ છે.

નોંધનીય છે કે 31 માર્ચ, 2024 ના રોજ પૂરા થતા નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટેના કેન્દ્રીય બજેટમાં, આ નાણાકીય વર્ષ માટે કર વસૂલાત 18.23 લાખ કરોડ રૂપિયા નક્કી કરવામાં આવી હતી, જે બાદમાં સુધારીને 19.45 લાખ કરોડ રૂપિયા કરવામાં આવી હતી. ડાયરેક્ટ ટેક્સ કલેક્શનના આંકડા અર્થતંત્રમાં તેજી અને વ્યક્તિઓ અને કોર્પોરેટ્સની આવકમાં વધારો દર્શાવે છે.