રાષ્ટ્રીય પોષણ સપ્તાહ : શરીરમાં વિટામિન K ની ઉણપને કારણે શું થાય છે ? જાણો, સારવાર, લક્ષણો, નિવારણ

આપણા શરીરને સ્વસ્થ રાખવામાં વિટામિન્સનું ખૂબ મહત્વ છે. સંતુલિત આહારથી આપણે આપણી રોજિંદી વિટામિનની જરૂરિયાતોને પૂરી કરી શકીએ છીએ. જો શરીરમાં વિટામીનની ઉણપ હોય તો આપણને ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે.

આ વિટામીન પૈકી, વિટામીન K એક એવું વિટામીન છે જેના પર લોકો ઘણી વાર બહુ ઓછું ધ્યાન આપે છે. શરૂઆતમાં, આ વિટામિનની ઉણપ કોઈ મોટી અસર બતાવતી નથી. પરંતુ ધીમે ધીમે વિટામીન K આપણા શરીરમાં ઘણી મોટી અસરો બતાવવાનું શરૂ કરે છે. વિટામિન 'K' લોહીના ગંઠાઈ જવા માટે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. જ્યારે આપણા શરીરમાં કોઈ ઘા હોય ત્યારે તેની ઉણપથી વધુ પડતું રક્તસ્ત્રાવ થઈ શકે છે. વિટામિન K ના અન્ય લક્ષણોમાં નાકમાંથી લોહી નીકળવું, પેઢામાંથી લોહી નીકળવું, શરીરમાં હાડકાંની ઘનતા ઓછી હોવાને કારણે હાડકાં નબળાં પડવાં અને આંતરડાં નબળાં પડવા જેવી સમસ્યાઓનો સમાવેશ થાય છે.

હરદોઈના 'શતાયુ આયુર્વેદ અને પંચકર્મ કેન્દ્ર' ચલાવતા ડૉ. અમિત કુમાર કહે છે કે વિટામિન 'K' આપણા શરીર માટે ખૂબ જ જરૂરી છે. શરીરની કાર્યક્ષમતા માટે તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને લીવરની કામગીરી માટે, પરંતુ ઘણીવાર લોકો આ મહત્વપૂર્ણ વિટામિનના મહત્વને અવગણતા હોય છે. તેઓ આગળ કહે છે, “જો આપણે આ વિટામિનની ઉણપથી આપણા શરીરને થતા નુકસાન પર નજર કરીએ તો, ‘વિટામિન કે’ ની ઉણપ આપણા શરીરને ઘણા મોટા નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. આમાં હૃદય, લીવર, પેઢાં, લોહી ગંઠાઈ જવું અને સ્ત્રીઓમાં અનિયમિત માસિક ધર્મ સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે.

તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, “વિટામીન K1 અને વિટામિન K2 એ વિટામિન કે 2 મુખ્યત્વે માંસ, ચીઝ અને ઈંડામાંથી મળે છે બેક્ટેરિયા દ્વારા સંશ્લેષણ કરવામાં આવે છે, તે લીવરના કોષોને સ્વસ્થ રાખવા ઉપરાંત, તે ઘણા જોખમોથી પણ શરીર માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. જો કે, શરીરમાં ‘વિટામિન કે’નું યોગ્ય પ્રમાણ જાળવી રાખવું એ કોઈ મોટો પડકાર નથી. તમે તમારા આહારમાં કેટલાક પોષક તત્વોનો સમાવેશ કરીને તમારા શરીરમાં આ મહત્વપૂર્ણ વિટામિનને યોગ્ય માત્રામાં જાળવી શકો છો.

શરીરમાં 'વિટામિન K' ની યોગ્ય માત્રા જાળવી રાખવી એ કોઈ મોટો પડકાર નથી. તમારા રોજિંદા આહાર દ્વારા વિટામિન 'K1' અને 'K2' બંનેની દૈનિક જરૂરિયાતો લગભગ પૂરી થાય છે. આવું થાય છે. પરંતુ જે લોકોનો ખોરાક ખોટો છે તેઓને સમસ્યા થાય છે.

સરસના લીલાં શાક, ઘઉં અને જવનો લોટ, મૂળો, બીટરૂટ, લાલ મરચું, માંસ, ઈંડાં, ફળો, અંકુરિત અનાજ અને લીલાં પાંદડાવાળા શાકભાજી એ વ્યક્તિની દિનચર્યામાં સમાવિષ્ટ વસ્તુઓ છે, જેમાં વિટામિન્સ બંને હોય છે 'K' 'K1' અને 'K2' ના ઘટકો પુષ્કળ પ્રમાણમાં હાજર છે. "લોકો આ વસ્તુઓનું સેવન કરીને શરીરમાં વિટામિન Kનું સ્તર જાળવી શકે છે.