વર્લ્ડ એનર્જી સમિટ : ભારતે પીએમ-કુસુમ યોજના અને રૂફટોપ સોલર એનર્જી પહેલનો ઉલ્લેખ કર્યો

વર્લ્ડ એનર્જી કોન્ફરન્સની 26મી આવૃત્તિ રોટરડેમ, નેધરલેન્ડમાં યોજાઈ હતી. 24 એપ્રિલના રોજ વિશ્વ ઉર્જા સમિટમાં મંત્રી સ્તરીય ગોળમેજી બેઠક યોજાઈ હતી.

રાઉન્ડ ટેબલે દુબઈમાં યોજાયેલી COP28 યુએન ક્લાઈમેટ ચેન્જ કોન્ફરન્સના મુખ્ય અને અત્યંત પ્રભાવશાળી સંદર્ભોની ચર્ચા કરી હતી. વર્લ્ડ એનર્જી સમિટના ત્રીજા દિવસે યોજાયેલી ગોળમેજી બેઠકમાં નેધરલેન્ડના નાયબ [પ્રધાનમંત્રી અને ક્લાઈમેટ એન્ડ એનર્જી પોલિસીના મંત્રી રોબ જેટને ભાગ લીધો હતો. 

આ પ્રસંગે ભારત સરકારના ઉર્જા મંત્રાલયના સચિવ પંકજ અગ્રવાલ અને વિવિધ દેશો અને સંસ્થાઓના વરિષ્ઠ પ્રતિનિધિઓ પણ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

કોન્ફરન્સ દરમિયાન કેન્દ્રીય ઉર્જા સચિવે તેમના સંબોધનમાં વૈશ્વિક ઉર્જા સંક્રમણમાં નીતિ ઉત્પ્રેરકના મહત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો અને COP28માં ભારતની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. 

તેમણે કહ્યું હતું કે, તે દર વર્ષે ઉર્જા કાર્યક્ષમતા સુધારણાના વૈશ્વિક દરને બમણા કરવા તરફ કામ કરી રહી છે. વધુમાં, નવી G20 નવી દિલ્હી લીડર્સ ડિક્લેરેશન એ COP28 રિન્યુએબલ એનર્જી અને 2030 સુધીમાં વૈશ્વિક રિન્યુએબલ ક્ષમતાને ત્રણ ગણી કરવાની ઊર્જા કાર્યક્ષમતા પ્રતિબદ્ધતાઓ તરફ કામ કરવાના ભારતના પ્રયાસોનો પુરાવો છે.

સચિવે જણાવ્યું હતું કે, COP27 અને G20 ફોરમમાં વૈશ્વિક સર્વસંમતિ તરફ આગળ વધતી વખતે ટકાઉ જીવનશૈલીને સમર્થન આપવા બદલ ભારતના મિશન લાઇફની પ્રશંસા કરવામાં આવી છે. તેઓએ કાર્બન કેપ્ચર, યુટિલાઈઝેશન એન્ડ સ્ટોરેજ (CCUS) અને ગ્રીન હાઈડ્રોજન પર ભાર મુકીને કાર્બન તટસ્થતા તરફ સંક્રમણ માટે COP28 ની પ્રતિબદ્ધતાના સંદર્ભની પણ ચર્ચા કરી.

ઊર્જા સચિવે સમાવેશી અભિગમ પર ભાર મૂકતાં ઊર્જા સંક્રમણનું સંચાલન કરવાની જટિલતાઓને સમજાવી હતી. સચિવે જણાવ્યું હતું કે, પીએમ-કુસુમ યોજના અને રૂફટોપ સોલાર પ્રોગ્રામ જેવી પહેલો પર્યાવરણીય ટકાઉપણું અને રોજગાર સર્જનને પ્રોત્સાહિત કરતી વખતે ઊર્જા સુરક્ષા, પહોંચ અને ટકાઉપણાને સંતુલિત કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહી છે. 

તેમણે જણાવ્યું હતું કે, ભારતીય કાર્બન બજાર સ્થિરતાના પ્રયાસોને આગળ વધારશે.

26મી વર્લ્ડ એનર્જી સમિટ શું છે?

26મી વર્લ્ડ એનર્જી સમિટ સમગ્ર વિશ્વમાં સ્વચ્છ અને સમાવિષ્ટ ઉર્જા સંક્રમણ પર નેતૃત્વ માટે મહત્ત્વપૂર્ણ પરિણામ આપે તેવી અપેક્ષા છે. ચાર-દિવસીય પરિષદ, લોકો અને ગ્રહ માટે ઊર્જા સંક્રમણ પર આધારિત, વૈશ્વિક ઊર્જામાં વિશ્વ ઊર્જા પરિષદની શતાબ્દીને ચિહ્નિત કરે છે. કાઉન્સિલના જણાવ્યા મુજબ, પરિષદ ઓછા અનુમાનિત, વધુ તોફાની અને ઝડપથી બદલાતા વૈશ્વિક ઉર્જા સંક્રમણોને ચલાવવામાં કનેક્ટેડ એનર્જી સોસાયટીઓની ભૂમિકાને અન્વેષણ કરવા માંગે છે.

ભારત વિશ્વ ઉર્જા પરિષદના સભ્ય

વર્લ્ડ એનર્જી કાઉન્સિલ ભારત એ વર્લ્ડ એનર્જી કાઉન્સિલ (ડબલ્યુઈસી) નો સભ્ય દેશ છે, જે 1923માં ઉર્જાના ટકાઉ પુરવઠા અને ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે સ્થપાયેલી વૈશ્વિક સંસ્થા છે. DLWEC ભારત એ વિશ્વ ઉર્જા પરિષદના પ્રારંભિક દેશોમાંનું એક છે અને 1924 માં કાઉન્સિલમાં જોડાયું હતું. DWEC India કોલસા, નવી અને નવીનીકરણીય ઉર્જા, પેટ્રોલિયમ અને કુદરતી ગેસ અને બાહ્ય બાબતોના મંત્રાલયો સાથે મળીને ભારત સરકારના પાવર મંત્રાલયના આશ્રય હેઠળ કામ કરે છે.