ભારતની પ્રથમ શોધ લાઇસન્સ હરાજી અને AI-સંચાલિત ખનિજ લક્ષ્યાંક હેકાથોન શરૂ થઈ

ખાણ મંત્રાલયે, ગોવા સરકાર સાથે મળીને ગુરુવારે ભારતનું પ્રથમ એક્સપ્લોરેશન લાઇસન્સ (EL)હરાજી શરૂ કરી, જે દેશના મહત્વપૂર્ણ અને ઊંડાણપૂર્વકના ખનિજ ભંડારને ખોલવા તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે.

કેન્દ્રીય કોલસા અને ખાણ મંત્રી જી. કિશન રેડ્ડી અને ગોવાના મુખ્યમંત્રી પ્રમોદ સાવંતે સંયુક્ત રીતે આ કાર્યક્રમની અધ્યક્ષતા કરી હતી, જેમાં મહત્વપૂર્ણ ખનિજ બ્લોક હરાજીના પાંચમા તબક્કા માટે "રોડશો" પણ યોજવામાં આવ્યો હતો. વધુમાં, તેઓએ "કૃત્રિમ બુદ્ધિનો ઉપયોગ કરીને ખનિજ લક્ષ્યીકરણ" થીમ પર AI હેકાથોન 2025નું ઉદ્ઘાટન કર્યું, જેનો ઉદ્દેશ્ય છુપાયેલા ખનિજ ભંડારોને ઓળખવા અને ટકાઉ ખાણકામ પદ્ધતિઓમાં નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અદ્યતન ડેટાસેટ્સનો ઉપયોગ કરવાનો હતો.

આ કાર્યક્રમમાં બોલતા, કેન્દ્રીય મંત્રી જી. કિશન રેડ્ડીએ આ પહેલના મહત્વ પર ભાર મૂકતા કહ્યું, “પ્રથમ વખત, ભારત એક સંરચિત અને પારદર્શક હરાજી પ્રક્રિયા દ્વારા વ્યવસ્થિત પ્રારંભિક તબક્કાના સંશોધનને ખોલી રહ્યું છે. આ સુધારા મહત્વપૂર્ણ અને ઊંડાણપૂર્વકના ખનિજોની શોધને વેગ આપશે, રોકાણકારોનો વિશ્વાસ વધારશે અને ભારતની સ્વચ્છ ઉર્જા અને ઔદ્યોગિક મહત્વાકાંક્ષાઓ સાથે સંરેખિત આત્મનિર્ભર, ભવિષ્ય માટે તૈયાર ખનિજ ઇકોસિસ્ટમ માટે માર્ગ મોકળો કરશે."

આ કાર્યક્રમમાં ચર્ચાઓમાં ગોવામાં ન વપરાયેલા ખાણકામ બ્લોક્સની હરાજી માટેની વ્યૂહરચનાઓ, નિષ્ક્રિય ખાણોને પુનર્જીવિત કરવાની યોજનાઓ અને ખાણ અને ખનિજ (વિકાસ અને નિયમન) અધિનિયમ, 1957 ની કલમ 10A(2) ના પાલનમાં સમાપ્ત થયેલા અને સમાપ્ત થયેલા લીઝના સંચાલન માટેના ઉકેલો સહિત અનેક મુખ્ય વિષયો આવરી લેવામાં આવ્યા હતા.

ગોવાના મુખ્યમંત્રી પ્રમોદ સાવંતે કેન્દ્ર સરકારના સુધારા પહેલની પ્રશંસા કરતા કહ્યું, "ગોવામાં સમૃદ્ધ ખાણકામનો વારસો છે, અને અમે જવાબદાર, ટેકનોલોજી-આધારિત ખનિજ વિકાસ માટે પ્રતિબદ્ધ છીએ. આ સુધારાઓ માત્ર ભારતની ખનિજ સંભાવનાને જ નહીં, પણ ટકાઉ ખાણકામ માટે નવી તકોનું પણ સર્જન કરશે.”

હરાજી કરાયેલા ખાણકામ બ્લોક્સ અને ચાલુ સંશોધન પ્રોજેક્ટ્સના સંચાલનની પ્રગતિ પર અપડેટ્સ પ્રદાન કરવામાં આવ્યા હતા, જેમાં ખાસ કરીને જીઓલોજિકલ સર્વે ઓફ ઈન્ડિયા અને મિનરલ એક્સપ્લોરેશન એન્ડ કન્સલ્ટન્સી લિમિટેડ જેવા સંગઠનોના યોગદાન પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો. મુખ્યમંત્રી સાવંતે ગોવામાં ખાણકામ કામગીરીને પુનર્જીવિત કરવાના આર્થિક પ્રભાવ પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો, રાજ્યના અર્થતંત્રને મજબૂત બનાવવામાં અને રાજ્યના કુલ સ્થાનિક ઉત્પાદનમાં યોગદાન આપવામાં તેમની ભૂમિકા પર ભાર મૂક્યો. તેમણે આ પહેલોને આગળ વધારવામાં કેન્દ્ર સરકાર અને પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીના સતત સમર્થન બદલ આભાર માન્યો.

આ કાર્યક્રમ ૧૩ એક્સપ્લોરેશન લાઇસન્સ બ્લોક્સની હરાજી સાથે સમાપ્ત થયો, જેમાં રેર અર્થ એલિમેન્ટ્સ (REEs), ઝીંક, હીરા, તાંબુ અને પ્લેટિનમ ગ્રુપ એલિમેન્ટ્સ જેવા મહત્વપૂર્ણ ખનિજોનો સમાવેશ થતો હતો. પારદર્શક બિડિંગ પ્રક્રિયાનો ઉદ્દેશ્ય ખનિજ સંશોધનને વેગ આપવા, ખાનગી ક્ષેત્રની ભાગીદારીને પ્રોત્સાહન આપવા અને ભારતની તકનીકી અને ઊર્જા સ્વતંત્રતા વધારવાનો છે.