જાણવું જરૂરી છે: પ્રાણી કરડે અથવા હુમલો કરે તો રેબીઝ (હડકવા) ના થાય તે માટે શું કરવું?

પશુઓ કરડે અથવા પંજો મારીને હુમલો કરે તો વાયરસ વ્યક્તિના શરીરમાં પ્રવેશ કરી શકે છે.

રેબીઝ એક ગંભીર બિમારી છે. પશુઓના કરડવાથી આ બિમારી થાય છે. અનેક વાર પશુઓના કરડવાના કેસ સામે આવે છે. મોટાભાગના કેસમાં પ્રાણી કરડે અથવા હુમલો કરે તેના 10 દિવસમાં રેબીઝના લક્ષણો દેખાવા લાગે છે અને દર્દીનું મૃત્યુ થાય છે. શ્વાન, બિલાડી, અથવા વાનર જેવા પ્રાણીઓ કરડે અથવા હુમલો કરે તો આ બિમારી થાય છે. પશુઓ કરડે અથવા પંજો મારીને હુમલો કરે તો વાયરસ વ્યક્તિના શરીરમાં પ્રવેશ કરી શકે છે. આ પરિસ્થિતિમાં ઈલાજ કરવામાં ના આવે તો ઈન્ફેક્શન થઈ શકે છે અથવા ફેલાઈ શકે છે. કેટલાક કેસ એવા પણ હોય છે, જ્યારે રેબીઝ જેવી ગંભીર બિમારી પણ થઈ શકે છે.

શ્વાન, બિલાડી, વાનર, ગાય ભેંસ, ઊંટ, ગધેડા, ઘોડાને કારણે જીવલેણ બિમારી રેબીઝ થવાની સંભાવના રહે છે. આ બિમારી જીવલેણ છે, પરંતુ તેનો સંપૂર્ણપણે ઈલાજ પણ શક્ય છે. આ બિમારીના લક્ષણો દેખાવા લાગે તો તેનો ઈલાજ શક્ય નથી. આ કારણોસર કોઈ પ્રાણી કરડે અથવા હુમલો કરે તેના પછી તાત્કાલિક પ્રાથમિક ઉપચાર કરવો જરૂરી છે.

અનેક લોકો એવું માને છે કે, પાલતુ પ્રાણીઓને વેક્સીન આપી છે, તેથી આ પ્રાણી કરડે તો તેનાથી કોઈ જોખમ રહેતું નથી. પરંતુ આ પ્રકારે બિલ્કુલ નથી. પાલતુ પ્રાણી કરડે તો પણ જોખમ રહે છે. આ કારણોસર પાલતુ પ્રાણી કરડે ત્યાર પછી પણ રેબીઝની વેક્સીન લેવી જરૂરી છે.

પ્રાણી કરડે અથવા હુમલો કરે ત્યારપછી શું કરવું?

• પ્રાણી કરડે અથવા હુમલો કરે તેના પછી તાત્કાલિક પ્રાથમિક ઉપચાર કરવો જરૂરી છે.
• પ્રાણી જે જગ્યાએ કરડ્યું હોય અથવા હુમલો કર્યો હોય તે જગ્યા પાણી અને સાબુથી 15 મિનિટ સુધી ધોવો.
• તાત્કાલિક હોસ્પિટલ અથવા એન્ટી રેબીઝ ક્લિનિક જાવ.
• ત્યાર પછી ડોકટરના નિર્દેશનમાં તેના માટેની વેક્સીન લેવી.

પ્રાણી કરડે તો શું સાવધાની રાખવી?

પ્રાણી જે જગ્યાએ કરડ્યું હોય તે જગ્યાએ ઈન્જેક્શન લેવું જરૂરી છે. અગાઉ રેબીઝ માટે 14 ઈન્જેક્શનનો કોર્સ હતો, હવે માત્ર તેની વેક્સીન લેવાની રહે છે. જે સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત છે. આ વેક્સીન બે પ્રકારે આપવામાં આવે છે.