ભારત અને નેપાળ વચ્ચે હયાત ટ્રાન્સમિશન ક્ષમતાને વધુ સક્ષમ બનાવવા 200MWની ત્રણ નવી લાઇનો ઉમેરાશે

ભારત અને નેપાળ વચ્ચે હયાત ટ્રાન્સમિશન ક્ષમતાને વધુ સક્ષમ બનાવવા 200MWની ત્રણ નવી લાઇનો ઉમેરાશે જેનાથી સમગ્ર ટ્રાન્સમિશન ક્ષમતામાં 1400 MW સુધીનો વધારો થશે. 

વીજ ક્ષેત્ર સહયોગ પર સંયુક્ત સંચાલન સમિતિની 11મી બેઠક નેપાળના ચિતવનમાં યોજાઈ હતી. જેની સહ-અધ્યક્ષતા પંકજ અગ્રવાલ, સચિવ, વીજ મંત્રાલય, ભારત સરકાર અને ગોપાલ પ્રસાદ સિગડેલ, સચિવ (ઊર્જા), ઊર્જા, જળ સંસાધન અને સિંચાઈ મંત્રાલય, નેપાળ સરકાર દ્વારા કરવામાં આવી હતી. આ બેઠક 4 જાન્યુઆરી 2024ના રોજ ભારત અને નેપાળ વચ્ચે લાંબા ગાળાના વીજ વેપાર પરના કરાર પર હસ્તાક્ષર બાદ કરવામાં આવી હતી.

બેઠકમાં ભારત અને નેપાળ વચ્ચે વીજ વ્યાપાર અને જળ વિદ્યુત પરિયોજનાઓ અને ટ્રાન્સમિશન લાઈનોના કાર્યનવહન સહિત દ્વિપક્ષીય વિદ્યુત સહયોગની વ્યાપક સમીક્ષા કરવામાં આવી. સંયુક્ત તકનીકી ટીમ સહિત અલગ-અલગ દ્વિપક્ષીય સમિતિયોમાં થયેલી પ્રગતિ પર પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. 

બેઠક દરમિયાન 132 kV અને નીચેની ટ્રાન્સમિશન લાઈનો દ્વારા સીમા પાર વીજ વ્યાપારની નીતિ નિયમોને મંજૂરી આપવામાં આવી. આ ત્રણ નવી 132 kV લાઈનો એટલે કે રક્સૌલની બીજી સર્કિટ (બિહાર, ભારત)-પરવાનીપુર (નેપાળ)ની બીજી સર્કિટ, કટૈયા (બિહાર, ભારત)-કુસાહા (નેપાળ) અને ન્યુ નૌતનવા (ઉત્તર પ્રદેશ, ભારત)ની બીજી સર્કિટ તરીકે વિશેષ મહત્વ ધરાવે છે. મેંહિયા (નેપાળ)નું ઉદ્ઘાટન ભારતના વિદેશ મંત્રી અને નેપાળના વિદેશ મંત્રી દ્વારા 4 જાન્યુઆરી 2024 ના રોજ કરવામાં આવ્યું હતું. આ લાઈનો દ્વારા લગભગ 200 મેગાવોટ ટ્રાન્સમિશન ક્ષમતા ઉમેરાશે. જે ભારત અને નેપાળ વચ્ચેની કુલ ટ્રાન્સમિશન ક્ષમતાને વધારીને 1400 મેગાવોટ કરે છે. વધુમાં, નવી નૌતનવા-મેંહિયા ટ્રાન્સમિશન લાઇન એ ભારતમાં નેપાળ અને ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્ય વચ્ચેનું પ્રથમ જોડાણ છે.

આરટીની મુલાકાત દરમિયાન બહાર પાડવામાં આવેલ વિદ્યુત સહયોગ પર ભારત-નેપાળ સંયુક્ત ઉદ્દેશ્ય પાવર સેક્ટર કોઓપરેશન પર ભારત-નેપાળ સંયુક્ત ઉદ્દેશ્ય પર પ્રગતિ હાંસલ કરવી. ભારત અને નેપાળ બંને પક્ષો ટૂંક સમયમાં સંયુક્ત હાઇડ્રો ડેવલપમેન્ટ કમિટી (JHDC) ની પ્રથમ બેઠક યોજવા સંમત થયા.