રાજ્ય સરકારનું કુલ રૂ. 1.83 લાખ કરોડનું બજેટ, શું છે બજેટમાં ખાસ

નાણામંત્રી નીતિન પટેલે રજૂ કરેલા બજેટમાં કૃષિ, આરોગ્ય સહિત શિક્ષણ ક્ષેત્રે વિકાસ માટે ખાસ જોગવાઈ

નાયબ મુખ્યમંત્રી નીતિન પટેલ મંગળવારે રાજ્યનું બજેટ રજૂ કર્યું છે. નાયબ મુખ્યમંત્રીએ બજેટ પહેલા જ કહી દીધું હતું કે, આ બજેટ પ્રજાલક્ષી હશે. તેમજ GSTને કારણે બજેટમાં કોઈ વધારાના કરવેરા નહિ હોય તેમ પણ જણાવ્યું હતું. વિધાનસભા ખાતે નાયબ મુખ્યમંત્રી નીતિન પટેલે રાજ્ય સરકારનું વર્ષ 2018-19નું કુલ 1,83,666 કરોડ રૂપિયાનું વિકાસલક્ષી બજેટ રજૂ કર્યું છે. 

● વેરાકીય આવકમાં ૨૦.૯૨ ટકાની વૃધ્ધિ
● રાજયની ઉત્પાદન ક્ષમતામા ૧૩ ટકાની વૃધ્ધિ

કૃષિ ખેડૂત કલ્યાણ સહકાર વિભાગ માટે કુલ 6,755 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ

● કૃષિ ક્ષેત્રના જોખમોને પહોચી વળવા પાક વીમા સહિત રૂ. 1101 કરોડ
● ખેડૂતોને ઝીરોટકા વ્યાજે પાક ધિરાણ માટે 500 કરોડ
● કૃષિ યાત્રીકીકરણ માટે 295 કરોડ અને કૃષિ વિકાસ માટે 395 કરોડ
● કૃષિ શિક્ષણ સંશોધન વિસ્તરણ માટે 702 કરોડ
● જમીન જળ સંરક્ષણ તેમજ જમીન સુધારણા માટે 548 કરોડ
● ખેતરમાં તારની વાડ માટે 200 કરોડ
● મત્સ્ય બંદરોના વિકાસ માટે 280 કરોડ, વેરામાફી માટે 102 કરોડ
● સહકાર ક્ષેત્રે કોર બેન્કીગ માટે 70 કરોડ, કિસાન કલ્પ વૃક્ષ યોજના માટે 25 કરોડ
● પશુ-પાલન ડેરી વિકાસ માટે બે નવી વેટરનરી કોલેજ માટે23 કરોડ તમામ જિલ્લામા કરૂણા એમ્બ્યુલન્સ માટે 26 કરોડ

યુવા રોજગારી અને સશકતિકરણ માટે કુલ રૂપિયા 785 કરોડની બજેટમાં જોગવાઈ
● યુવાનોને રોજગાર અને વ્યવસાયની તકો માટે 785 કરોડ
● મુખ્યમંત્રી એપ્રેન્ટીસ યોજનામાં સ્નાતક યુવાનો ને માસિક રૂ 3000 અને ડિપ્લોમાને -રૂ 2000 અને અન્યોને રૂ 1500પ્રોત્સાહક રકમ માટે રૂ272 કરોડ
● પશુ ફાર્મની સ્થાપના માટે ફાર્મ દીઠ 3 લાખની સહાય .માટે 140 કરોડની જોગવાઈ
● વાજપાઈ બેન્કેબલ યોજના માટે રૂ197 કરોડ
● આગામી સમયમાં સરકારના વિવિધ વિભાગોમા 30 હજાર નવી ભરતી કરાશે
● મુખ્યમંત્રી ગ્રામોદય યોજના માટે 60 કરોડ

શ્રમ અને રોજગાર માટે કુલ 1,732 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ
● ITIના નવીનીકરણ અને સાધનો માટે 40 કરોડ
● શ્રમિક અન્નપૂર્ણા યોજના માટે 80 કરોડ નવા 51 કેન્દ્રો શરૂ કરાશે
● 22 નવા ધનવંતરી આરોગ્ય રથ માટે 18 કરોડ

શિક્ષણ માટે બજેટમાં કુલ રૂપિયા 27,500 કરોડની જોગવાઈ
● મધ્યાહન ભોજન યોજના માટે રૂ 1081 કરોડ
● પ્રા.શાળાઓમા નવા ઓરડા માટે 673 કરોડ
● કન્યાઓને નિવાસી વ્યવસ્થા માટે 69 કરોડ
● અન્ન ત્રિવેણી યોજના હેઠળ અનાજ પુરૂ પાડવા 68 કરોડ
● ધો 6થી 8 મા 1250 શાળાઓમા સાયન્સ સેન્ટર માટે 37 કરોડ
● નવા નમો ટેબ્લેટ 1000 કરોડના ટોકન દરે ટેબ્લેટ આપવા 150 કરોડ
● દૂધ સંજીવની યોજના માટે રૂ 377 કરોડ
● સરકારી યુનિ.કોલેજોના નવીનીકરણ માટે 257 કરોડ
● મુખ્યમંત્રી યુવા સ્વાવલંબન યોજના ભાટે 907 કરોડ 140લાખ વિધ્યાર્થીઓને લાભ

આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ માટે બજેટમાં કુલ 9,750 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ 
● આરોગ્ય પરિવાર કલ્યાણ માટે 4898 કરોડ
● મુખ્યમંત્રી અમૃતમ્ અને માં વાત્સલ્ય યોજના માટે 700 કરોડ
● સરકારી હોસ્પિટલોમા વિનામૂલ્યે દવા આપવા માટે રૂ 470 કરોડ
● મુખ્યમંત્રી નિદાન યોજના માટે 165 કરોડ. સીઝનલ રોગ નિયંત્રણ માટે 129 કરોડ
● આશા બહેનોને પ્રોત્સાહિત કરવા 242 કરોડ
● તબીબી શિક્ષણ માટે 3413 કરોડની જોગવાઈ, સોલા અને ગાંધીનગર મેડીકલ કોલેજ માટે 115:કરોડ
● ગંભીર રોગની સારવારની હોસ્પિટલ સુવિધા માટે 160 કરોડ
● તબીબી સેવાઓ માટે 866 કરોડ 108 ની નવી 100 એમ્બ્યુલન્સ માટે 22 કરોડ
● ભારતીય તબીબી હોમિયોપેથિક પધ્ધતિના વિકાસ માટે 315 કરોડ

મહિલા અને બાળ કલ્યાણ માટે કુલ રૂપિયા 3,070 કરોડની જોગવાઈ
● આંગણવાડીના બાળકોને 2 જોડી ગણવેશ આપવા 35 કરોડ
● આંગણવાડીના મકાન તથા અન્ય મકાનો માટે 84 કરોડ
● તમામ આંગણવાડી કેન્દ્રોમા બાળકો,કિશોરીઓ, સગર્ભા અને ધાત્રીમાતાઓને પોષણક્ષમ આહાર માટે 997કરોડ
● પ્રધાનમંત્રી માતૃવંદના યોજના માટે માતાઓને 5,000 સહાય આપવા 220 કરોડ અને કિશોરી શક્તિ યોજના માટે 314 કરોડ

ઉદ્યોગ અને ખાણ વિભાગ માટે કુલ રૂપિયા 4,410 કરોડની જોગવાઈ
● ઉધ્યોગના આયોજન બધ્ધ વિકાસ અને પ્રોત્સાહક નીતી માટે 850 કરોડ
● ધોલેરા SIR વિકાસ માટે 280 કરોડ

કુટિર ઉદ્યોગ માટે બજેટમાં ખાસ જોગવાઈ કરાઈ
● સ્વ રોજગારીની તકો ઉભી કરવા 450 કરોડ

પ્રવાસન ક્ષેત્રે વિકાસ માટે બજેટમાં જોગવાઈ
● સંકલિત સ્થળ વિકાસ યોજના માટે રૂ 281 કરોડ
● મોઢેરા સૂર્યમંદિરના વિકાસ માટે 22 કરોડ
● સાબરમતી આશ્રમમાં લાઈટ સાઉન્ડ-શો માટે 20 કરોડ
● યાત્રાધામ વિકાસમાં પાવાગઢ કરનાળી તથા અન્ય યાત્રાધામોના વિકાસ માટે 28 કરોડ
● 8 યાત્રાધામના વિકાસ માટે 15 કરોડ
● ગીરનારનાં પગથિયા માટે 20 કરોડ

ઉર્જા પેટ્રોકેમિકલ્સ માટે કુલ રૂપિયા 8,500 કરોડની જોગવાઈ
● વીજ ઉત્પાદનની નવી યોજના માટે 220 કરોડ
● જૂના મથકોના આધુનિકીરણ માટે 214 કરોડ
● વીજ પ્રવહન માળખાને સુદ્રઢ કરવા 2757 કરોડ 100 નવા સબસ્ટેશન
● કૃષિવિષયક વીજ જોડાણો માટે 1921 કરોડ
● વીજ પુરવઠો પૂરો પાડવા 320 કરોડ
● સોરઉર્જા પંપ આપવા 127 કરોડ
 

જળસંપત્તિ કલ્પસર માટે કુલ રૂપિયા 14,895 કરોડની જોગવાઈ
● આદિજાતિના લોકો માટે 857 કરોડ
● સૌની યોજનાના બીજા તબક્કા માટે 1,765 કરોડ
● સુજલામ સુફલામ યોજના માટે 222 કરોડ
● જળાશયોની હયાત કેનાલના માળખાના સુદ્રઢીકરણ માટે 380 કરોડ
● ટપક સિંચાઇની વ્યવસ્થા સુદ્રઢ કરવા 750 કરોડ
● કલ્પસર યોજનામા ખારાશ અટકાવવા 110 કરોડ

પાણી પુરવઠા માટે કુલ 3,311 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ
● આદિજાતિ વિસ્તારમા પાણી પુરવઠાની સુવિધા આપવા 10 યોજના શરૂ કરવા 2800 કરોડ
● ગ્રામ્ય પાણીપુરવઠા જૂથ યોજના માટે 703 કરોડ

સરદાર સરોવર યોજના માટે બજેટમાં અલગથી નાણાં ફાળવવાની જોગવાઈ કરાઈ
● માઈનોર નહેરોના બાંધકામ માટે 4018 કરોડ
● ભૂગર્ભ પાઇપલાઇન માટે 1295 કરોડ
● સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી માટે 899 કરોડ

શહેરી વિકાસ અને શહેરી ગૃહ નિર્માણ માટે કુલ 12,500 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ
● સ્વર્ણ જયંતી મુખ્યમંત્રી શહેરી વિકાસ યોજના માટે 4540 કરોડ
● આંતર માળખાગત સવલત માટે 2,912 કરોડ
● પાણી પૂરવઠો ભૂગર્ભ ગટર માટે 1,264 કરોડ
● મેટ્રો ટ્રેન પ્રોજેકટ માટે 592 કરોડ
● 6 શહેરો સ્માર્ટ મિશન સિટી માટે 597 કરોડ
● શહેરી આવાસ યોજના માટે1189 કરોડ
● અમૃત યોજના માટે 500 કરોડ
● સ્વચ્છ ભારત મિશન માટે 255 કરોડ

    
માર્ગ અને મકાન માટે કુલ 9,252 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ
● મુખ્યમંત્રી ગ્રામ સડક યોજના માટે 2516 કરોડ
● રસ્તાઓ અને પુલો માટે 1346 કરોડ
● પ્રગતિપથના માર્ગોને ચાર માર્ગી કરવા 183 કરોડ
● અમદાવાદ-રાજકોટ છ માર્ગી બનાવવા 2754 કરોડ
● વિશ્વ બેંક સહાયિત પ્રોજેકટ માટે 250 કરોડ
● મુખ્ય જિલ્લા માર્ગોને પહોળા કરવા 107 કરોડ

ટ્રાફિક વ્યવસ્થાપન માટે 200 કરોડની જોગવાઈ
● પોલિસ દળમાં 5635 જેટલી ભરતી કરવાનું આયોજન
● ટ્રાફિક બ્રિગેડમાં 4000 સ્વયંસેવકોનો વધારો કરાશે
● સ્વયંસેવકોની સંખ્યા 6,000 થી વધારી 10,000 કરાશે
● 33 % મહિલાઓનો સમાવેશ કરવાની જોગવાઈ
● ટ્રાફિક બ્રિગેડના સ્વયંસેવકોનું વેતન રૂ. 200 થી વધારી 300 થશે

ગૃહ વિભાગ માટે કુલ 5,420 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ
● યોગ્ય ટ્રાફિક વ્યવસ્થાપન માટે 200 કરોડ
● પોલીસદળમા નવી 5635 જગા સીધી ભરતી થી ભરાશે
● રહેણાંક અને બિન રહેણાંક CCTV પ્રોજેકટ માટે 102 કરોડ

સામાજિક ન્યાય અધિકારિતા માટે બજેટમાં કુલ 3,641 કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ
● કુલ 58 લાખ વિદ્યાર્થીને પ્રીમેટ્રીક શિષ્યવૃતિ માટે 374 કરોડ
● ધોરણ 1 થી 8ના વિદ્યાર્થીઓને ગણવેશ સહાય માટે 146 કરોડ
● છાત્રાલયોમાં વિનામૂલ્યે રહેવા જમવાની સવલતો માટે 162 કરોડ
● કુંવરબાઈ મામેરૂ યોજના માટે 30 કરોડ
● વિનામૂલ્યે સાયકલ યોજના માટે 64 કરોડ
● સમાજ સુરક્ષા વિભાગની વૃધ્ધ પેન્શન યોજના માટે 474 કરોડ
● ગુજરાત બિન અનામત શૈક્ષણિક આર્થિક વિકાસ નિગમ માટે 506 કરોડ

અંકિત ચૌહાણ, સોશિયલ મીડિયા ડેસ્ક